Δευτέρα 18 Νοεμβρίου 2013

Ο ΑΣΠΛΑΧΝΟΣ ΠΛΟΥΣΙΟΣ ΚΑΙ Ο ΠΤΩΧΟΣ ΛΑΖΑΡΟΣ (Λουκ. 16,19-31)



Ο ΑΣΠΛΑΧΝΟΣ ΠΛΟΥΣΙΟΣ ΚΑΙ Ο ΠΤΩΧΟΣ ΛΑΖΑΡΟΣ (Λουκ. 16,19-31)


Ο ΑΣΠΛΑΧΝΟΣ ΠΛΟΥΣΙΟΣ
ΚΑΙ Ο ΠΤΩΧΟΣ ΛΑΖΑΡΟΣ  
(Λουκ. 16,19-31)
Μιχαήλ Χούλη, Θεολόγου


“Κάποτε υπήρχε ένας πλούσιος άνθρωπος, ο οποίος φορούσε πορφύρα και λινά ενδύματα και ζούσε καθημερινά μέσα σε μεγάλη πολυτέλεια. Κοντά στην πύλη του ήταν ξαπλωμένος ένας πτωχός, ονομαζόμενος Λάζαρος, γεμάτος πληγές, ο οποίος επιθυμούσε να χορτάσει από τα ψίχουλα που έπεφταν από το τραπέζι του πλουσίου. Ακόμη και τα σκυλιά συνήθιζαν να έρχονται και να γλύφουν τις πληγές του. Συνέβη δε να πεθάνει ο πτωχός και να φερθεί από τους αγγέλους στον κόλπο του Αβραάμ (στον παράδεισο). Πέθανε δε και ο πλούσιος και ετάφη. Στον άδη, όπου βασανιζόταν, σήκωσε τα μάτια του και βλέπει από μακριά τον Αβραάμ και τον Λάζαρο στους κόλπους του (στην αγκαλιά του). Και φώναξε και είπε: «Πάτερ Αβραάμ, ελέησέ με και στείλε τον Λάζαρο να βουτήξει την άκρη του δακτύλου του σε νερό και να δροσίσει την γλώσσα μου, διότι υποφέρω μέσα σ’ αυτήν την φλόγα». Αλλά ο Αβραάμ είπε: «Παιδί μου, θυμήσου ότι εσύ απόλαυσες τα αγαθά σου στη ζωή σου, όπως και ο Λάζαρος τα κακά. Τώρα όμως αυτός εδώ παρηγορείται και εσύ υποφέρεις. Και εκτός από όλα αυτά υπάρχει μεταξύ μας ένα μεγάλο χάσμα ώστε να μην μπορούν να περάσουν εκείνοι που θέλουν να διαβούν από εδώ σε σας, ούτε οι από εκεί σε μας». Είπε τότε ο πλούσιος: «Σε παρακαλώ λοιπόν πατέρα, να τον στείλεις στο σπίτι του πατέρα μου, διότι έχω πέντε αδελφούς, να τους νουθετήσει, για να μην έλθουν και αυτοί στον τόπο αυτόν των βασάνων». Λέγει σ’ αυτόν ο Αβραάμ: «Έχουν τον Μωυσή και τους προφήτες, ας τους ακούσουν». Αυτός δε είπε: «Όχι, πάτερ Αβραάμ, αλλ’ εάν κάποιος από τους νεκρούς πάει σ’ αυτούς, θα μετανοήσουν». Ο Αβραάμ όμως του απάντησε: «Εάν δεν ακούνε τον Μωυσή και τους προφήτες, δεν θα πειστούν, ακόμη κι αν κάποιος αναστηθεί από τους νεκρούς»” (Λουκ. 16,19-31).
Η καλή και κακή χρήση των επιγείων αγαθών, η ύπαρξη Παραδείσου και Κολάσεως και η συμμόρφωση του ανθρώπου προς τις αιώνιες αλήθειες του Θεού, ως απαραίτητη προϋπόθεση για τη σωτηρία του, αποτελούν το περιεχόμενο της ανωτέρω ευαγγελικής περικοπής, στην οποία:
Διασαφηνίζεται ότι ο πλούτος δεν είναι καθ’ εαυτόν κακός -εκτός αν έχει αποκτηθεί με παράνομους και ανήθικους τρόπους- αλλά ότι η κακή χρήση του, η πλεονεξία και η θεώρησή του ως ύψιστο ιδανικό είναι που καταδικάζουν τον άνθρωπο. Αν ο πλούτος χρησιμοποιηθεί προς το κοινό καλό και την ανακούφιση των συνανθρώπων μας, τότε ευλογείται από το Θεό. Αν οικειοποιείται εγωκεντρικά και περιχαρακώνει τον άνθρωπο στον αρρωστημένο ατομισμό του, τότε φυσικά ο τελευταίος οδηγείται προς την απώλεια της ψυχής του. Η καλοσύνη, η πρακτική αγάπη, η μετάδοση των αγαθών, η υγιής κοινωνικότητα είναι που οδηγούν στον Παράδεισο και αποτελούν εξάλλου και το νόημα της επιγείου ζωής.
Ο πλούσιος έτυχε μεγαλοπρεπούς κηδείας, ο δε Λάζαρος θάφτηκε σε ένα λάκκο και κηδεύτηκε χωρίς ιδιαίτερη φροντίδα. Στον Ουρανό αντιστράφηκαν οι όροι. Τιμητικά παρελήφθη και συνοδεύτηκε ο Λάζαρος από τους αγγέλους, ενώ ο πλούσιος μετά θάνατον συνάντησε κρίση και δυστυχία. Ο Θεός δεν κρίνει με τα δικά μας μέτρα. Αυτά που οι κοσμικοί άνθρωποι συνήθως εκτιμούν ως πρότυπα, αυτά είναι που βδελύσσεται ο Θεός. Ο ιδιαίτερα πλούσιος άνθρωπος της ευαγγελικής περικοπής, υπήρξε και πνευματικώς ιδιαίτερα πτωχός λόγω της εγωπαθείας του. Από το Θεό θα ξεχαστούν  -όσο κι αν στα μνημόσυνα ψάλλουμε το «αιωνία η μνήμη αυτών»- και όσοι κατέχουν πολλά αλλά ουδόλως συνεισφέρουν προς το δημόσιο και ιδιωτικό συμφέρον, ενώ αντίθετα καπηλεύονται αμετανοήτως τη δημόσια περιουσία και πλουτίζουν πονηρά και απάνθρωπα. «Ου μη μνησθώ των ονομάτων αυτών δια χειλέων μου» (Ψλμ. 25,4), αναφέρει γι’ αυτούς ο Θεός. Αντίθετα ο Λάζαρος αναπαύεται στην αγκαλιά του Αβραάμ, όπως τα παιδιά στην αγκαλιά των γονέων τους. Αυτά που στερήθηκαν στη γη οι ευσεβείς, θα απολαύσουν πνευματικώς στην επουράνια και αιώνια κατοικία τους. Ο Αβραάμ, ακόμη, υπήρξε πολύ πλούσιος όσο ζούσε στη γη. Επομένως θα υπάρξουν και εν Παραδείσω αρκετοί πλούσιοι, οι οποίοι όμως έζησαν εν ταπεινώσει και φιλανθρωπία.               
Η εργασία όχι στις εντολές του Χριστού, αλλά η εμμονή στην απόλαυση του πλούτου και στη σάρκα είναι οι ‘καλύτεροι’ δρόμοι για την αιώνια καταδίκη του ανθρώπου. Οι Πατέρες της Εκκλησίας επισημαίνουν ότι η αμαρτία και η ανηθικότητα εντοπίζονται όχι μόνο στην κακή χρήση της γενετησίου ορμής, αλλά πρωτίστως όταν ο άνθρωπος υποδουλώνεται στην εγωπαθή ατομικότητα και στην σκληρή στάση του απέναντι στον πόνο των άλλων. Αμαρτία σοβαρή είναι και η αδιαφορία και ασπλαχνία προς τους αναγκεμένους και στερούμενους τα απαραίτητα προς το ζην, καθώς και η αποκλειστική ενασχόληση με τον εαυτόν μας. Ακόμη, το να προσφέρει κανείς απλά ένα πιάτο φαγητό στον πλησίον του είναι  υποδεέστερο τού να καλύψει τις πνευματικές και υπαρξιακές του ανάγκες, παρέχοντας ψυχολογική ενίσχυση και έμπρακτη αγάπη, αδιακρίτως.      
Με το όνομα και το παράδειγμα “Λάζαρος” -από το Ελεάζαρ, ήτοι «ο Θεός είναι βοηθός μου»- επισημαίνει ο Κύριος την μακαριότητα των εις την χειρίστην ένδειαν ευρισκομένων ευσεβών ανθρώπων, οι οποίοι όμως αγογγύστως και προσευχόμενοι υπομένουν την κατάστασή τους, προσφέροντες τους πόνους τους στο Θεό, δεδομένου ότι μόνο Εκείνος είναι η δύναμη, προστασία και ελπίδα τους. Αυτοί δικαιώνονται εν τέλει από το Θεό και όχι από τους συνανθρώπους τους.
Η ψυχή του Λαζάρου μετεφέρθη υπό των αγγέλων (τιμητική συνοδεία) στην πραγματική της πατρίδα, τον Ουρανό. Αθάνατες λοιπόν οι ψυχές και κρίνονται αμέσως μετά την λύση των δεσμών ψυχής και σώματος (θάνατος). Και των αδίκων βέβαια οι ψυχές μεταφέρονται από τους αγγέλους στο επουράνιο δεσμωτήριο  (Λουκ. 12,20), ενώ στην τελική κρίση του κόσμου θα ξεκαθαριστεί εν σώματι η ανάπαυση των δικαίων και η τιμωρία των αδίκων (Ματθ. 25,31-46). Το ότι «καιγόταν στον άδη» η ψυχή του πλουσίου φανερώνει, σύμφωνα με τους Πατέρες της Εκκλησίας, ότι η (αυτό)τιμωρία των κολασμένων θα είναι οι ανεκπλήρωτες σαρκικές επιθυμίες και οι μόνιμες τύψεις, ενώ το «πυρ το αιώνιο» (Ματθ. 25,41) αναφέρεται στην τελική κρίση των πάντων. Εδώ ενδιαφέρει πρωτίστως τον Χριστό να παρουσιάσει την αλήθεια ότι οι άνθρωποι θα κριθούν στην μετά θάνατον ζωή τους ανάλογα με τις πράξεις και τη διαγωγή τους κατά την παρούσα ζωή τους.
Στην άλλη ζωή οι ψυχές αναγνωρίζονται μεταξύ τους και δεν αδρανεί η συνείδησή τους. Μάλιστα ενθυμούνται τα γεγονότα της επιγείου ζωής τους, αλλά στερούνται επικοινωνίας με τους οικείους τους. Υπάρχει δε ‘χάσμα μέγα’ μεταξύ παραδείσου και κολάσεως και το αδύνατον της επίσκεψης των μεν στους δε. Δεν υπάρχει μεταβολή στην άλλη ζωή, αλλά μόνο μετάνοια στην εδώ ζωή, στην οποία ο χρόνος είναι με το μέρος μας. Το ότι ο Αβραάμ αποκλείει την μετάβαση της ψυχής του Λαζάρου στην γη και την εμφάνισή της στους αδελφούς του πλουσίου όπως μετανοήσουν, σημαίνει ότι ο πνευματισμός και τα μεντιουμικά κατορθώματα δεν είναι παρά μετασχηματίσεις πονηρών πνευμάτων ή στην καλύτερη περίπτωση ταχυδακτυλουργικά τρυκ και δεν προέρχονται εκ Θεού. Ο Αβραάμ αρνείται να στείλει τον Λάζαρο, και να διενεργήσει επομένως θαύμα, προβάλλοντας την αλήθεια ότι έχουν τον Νόμο και τους προφήτες (την Εκκλησία δηλαδή πλέον και την Αγία Γραφή), τα οποία αποτελούν την μόνιμη μαρτυρία για την ύπαρξη και αγάπη του Θεού, αλλά και για τη δίκαιη κρίση Του. Αυτά, μαζί με το θαύμα της Δημιουργίας και της ίδιας της ζωής, αρκούν σε κανονικές συνθήκες για να πείσουν τους καλοθελητές. Είναι στη ουσία η απάντηση του Χριστού σε όσους ζητούσαν και ζητούν με επιμονή θαύματα για να πειστούν και για να τους αποδείξει τη θεότητά Του. Άλλωστε το θαύμα αναγκάζει συνήθως κάποιους να πιστέψουν (εκβιάζει τη θέληση), ενώ ο Χριστός επιθυμεί την ελεύθερη βούλησή μας να δραστηριοποιηθεί προς τούτο.    
Τέλος, ο Θεός γνωρίζει και χρησιμοποιεί τα καλύτερα μέσα προς τη σωτηρία μας και η φαντασία ορισμένων ότι Εκείνος σφάλλει δεικνύει την αδιόρθωτη υπερηφάνειά τους. Ομάδες εξάλλου Φαρισαίων και Σαδδουκαίων, αν και έβλεπαν νεκρούς να ανασταίνει ο Ιησούς και να εκτελεί μοναδικά θαύματα επί της φύσεως και ανθρώπων, αρνήθηκαν εκουσίως να πιστέψουν σ’ Αυτόν. Όλα εξαρτώνται επομένως από την υγιή ή όχι δική μας θέληση. Ακόμη, περισσότεροι από 500 άνθρωποι είδαν τον Χριστό αναστημένο αμέσως μετά την εκ νεκρών ανάστασή Του και οι απόστολοι όχι μόνο το διεκήρυξαν –και αυτός ο Παύλος, που υπήρξε αρχικά μέγας διώκτης των χριστιανών- αλλά το κατέθεσαν στην ιστορία και με την εκούσια θυσία της ζωής τους υπέρ Αυτού. Εκατομμύρια επίσης οι περιπτώσεις των αγίων που μαρτύρησαν για τον Χριστό και τα θαύματα που προκλήθηκαν με τη Χάρη Του. Εν τούτοις, πολλοί δεν πίστεψαν ούτε πιστεύουν, διότι αρνούνται να αφυπνιστούν, αρνούνται να εξετάσουν τις πηγές και μαρτυρίες και να εντρυφήσουν στις Γραφές, παρά μένουν οικειοθελώς και πεισματικά μακριά απ’ την αλήθεια. Όταν βέβαια –και εκεί που-  ο Παράκλητος διαπιστώνει στις καρδιές των ανθρώπων δείγματα μετανοίας και ταπεινώσεως, τότε βοηθά προς τη θετική επί τον Θεόν στροφή τους ώστε να αποδεχθούν πνευματικά τον αναστάντα Κύριο, να δημιουργηθεί αίσθημα καταλλαγής μετά του Τριαδικού Θεού, στην αγάπη του οποίου μένοντες και εντρυφώντες οι πιστοί δια της Εκκλησίας, λυτρώνονται.

ΒΟΗΘΗΜΑΤΑ:
  • «Εις επίγνωσιν Θεού», Μητρ. Φθιώτιδος Νικολάου, Αποστολικής Διακονίας, 1999
  • «Η Καινή Διαθήκη», Αποστολικής Διακονίας, 2009
  • «Λόγοι απ’ Άμβωνος», Εμμ. Καρπαθίου, Μητρ. Μεσημβρίας, Αθ. 1967
  • «Κυριακή», επισκόπου Αυγουστίνου Καντιώτου, εκδ. Ο Σταυρός, Αθ. 2008
  • «Ορθόδοξα μηνύματα»,  Σταύρου Φωτίου, εκδ. Μ. Γρηγόρης, Αθ. 2000
  • «Υπόμνημα εις το κατά Λουκάν Ευαγγέλιον», Π.Ν. Τρεμπέλα, εκδ. Ο Σωτήρ, Αθ. 1995

Εικόνα από: www.agioskosmas.gr

Αντιαιρετικόν Εγκόλπιον      www.egolpion.com
3  ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2013


Read more: http://www.egolpion.com/2EF47965.el.aspx#ixzz2l0KjGJsu

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου